Senat 26 października 2018 r. zakończył 66. posiedzenie.

Izba rozpatrzyła 23 ustawy, do 6 z nich wprowadziła poprawki, przyjęła sprawozdanie z działalności Rady Dialogu Społecznego za 2017 r. oraz informację o działalności tej Rady, które przedstawiła minister rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbieta Rafalska.

Senat nie wyraził zgody na powołanie Agnieszki Dudzińskiej na Rzecznika Praw Dziecka.

Drugiego dnia posiedzenia Senat podjął uchwałę w 70. rocznicę śmierci kardynała Augusta Hlonda, prymasa Polski (inicjatywa grupy senatorów), którego Jan Paweł II nazwał Wielkim Prymasem II Rzeczypospolitej. Jak podkreślono, starał się być zwornikiem jedności państwa i Kościoła, dążył do ożywienia życia religijnego, dbał o potrzebujących, bezrobotnych i najbiedniejszych.

Przed przystąpieniem do obrad senatorowie uczcili minutą ciszy pamięć senatora V kadencji Henryka Dzidy, zmarłego 7 października 2018 r.

Izba przyjęła 2 projekty ustaw i podjęła uchwały o złożeniu tych projektów do Sejmu:

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny wykonawczy, przygotowany przez senacką Komisję Ustawodawczą, stanowi wykonanie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Zapewni on możliwość udziału sprawcy w posiedzeniu dotyczącym jego dalszego pobytu w zakładzie psychiatrycznym, jeśli jego stan zdrowia pozwala na ten udział. O dalszym pobycie sprawcy w zakładzie psychiatrycznym ma orzekać sąd, w którego okręgu przebywa sprawca.

Projekt ustawy o świadczeniu usług w zakresie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych, opracowany przez senacką Komisję Budżetu i Finansów Publicznych, zwiększa zakres ochrony osób, które poniosły szkodę w wyniku czynów niedozwolonych i korzystają z usług kancelarii odszkodowawczych. Wprowadza ograniczenie wysokości wynagrodzenia za czynności związane z dochodzeniem tych roszczeń, wymóg zatwierdzenia przez klienta czynności prawnych zmierzających do zrzeczenia się roszczenia, wypłacanie odszkodowań bezpośrednio osobie poszkodowanej oraz obowiązkowe ubezpieczenia OC za szkody wyrządzone przy wykonywaniu działalności w zakresie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych.

Z poprawkami Senat przyjął następujące ustawy:

Z 2 poprawkami ustawę o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy(projekt komisyjny). Zobowiązuje ona do składania przez kontrolerów PIP pisemnych oświadczeń o prowadzeniu przez członków ich rodzin działalności gospodarczej, której przedmiot pokrywa się z przedmiotem kontroli prowadzonej przez pracowników PIP. Nowe przepisy mają zapewnić przejrzystość działalności gospodarczej prowadzonej przez członków rodziny inspektorów pracy, jeśli ma ona związek z działalnością kontrolną prowadzoną przez nich.

Ustawę o dokumentach publicznych (projekt rządowy) ze wszystkimi 9 zgłoszonymi poprawkami. Tworzy ona jednolity system zabezpieczeń przed fałszowaniem dokumentów publicznych. Ustala hierarchię dokumentów w zależności od ich znaczenia dla bezpieczeństwa państwa. Utworzone zostaną 3 kategorie dokumentów publicznych: dokumenty najważniejsze z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa, m.in. dowód osobisty, paszport, dokumenty wydawane przez urzędy stanu cywilnego, tytuły wykonawcze wydawane przez sądy i referendarzy sądowych, Karta Polaka, prawo jazdy, legitymacje służbowe, np. Policji, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa; dokumenty ważne ze względu na bezpieczeństwo państwa, bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i prawnego, m.in. dotyczące broni, międzynarodowego przewozu towarów niebezpiecznych, potwierdzające wykształcenie wyższe, świadectwa dojrzałości; dokumenty mające wpływ na bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i prawnego, m.in. koncesje, pozwolenia, licencje, certyfikaty związane z bezpieczeństwem transportu, dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe, świadectwa ukończenia szkoły, legitymacje szkolne i studenckie. Ustawa tworzy też rejestr wzorów dokumentów publicznych, prowadzony przez ministra spraw wewnętrznych. Dzięki temu każdy obywatel ma mieć dostęp on-line do wzorów obowiązujących dokumentów publicznych z opisem podstawowych zabezpieczeń i sposobu weryfikacji ich autentyczności. Za wytwarzanie, oferowanie, zbywanie lub przechowywanie w celu sprzedaży replik dokumentu publicznego będzie groziła grzywna, ograniczenie wolności albo kara do 2 lat pozbawienia wolności.

W wyniku głosowania Senat wprowadził 36 poprawek do ustawy o kołach gospodyń wiejskich (projekt rządowy) określa formy i zasady dobrowolnego zrzeszania się w kołach gospodyń wiejskich, tryb ich zakładania oraz organizację. Przewiduje ona, że koło gospodyń wiejskich ma być dobrowolną, niezależną od administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego, społeczną organizacją mieszkańców wsi, wspierającą rozwój przedsiębiorczości na wsi i aktywnie działającą na rzecz środowisk wiejskich. Zgodnie z ustawą, koło może założyć dziesięć osób – mieszkańców danej wsi. Koła muszą być wpisane do rejestru prowadzonego przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Mogą prowadzić działalność społeczno-wychowawczą i oświatowo-kulturalną w środowiskach wiejskich, wspierać przedsiębiorczość kobiet, rozwijać kulturę ludową. Dzięki osobowości prawnej koła będą mogły korzystać z różnego rodzaju form wsparcia w postaci środków unijnych czy dotacji celowych z budżetu państwa.

Z 1 poprawką Izba przyjęła ustawę o zmianie ustawy o Polskiej Agencji Prasowej(projekt poselski) umożliwi nieodpłatne nabycie akcji przez uprawnionych pracowników spółek powstałych w wyniku komercjalizacji z połączenia Polskiej Agencji Prasowej i Przedsiębiorstwa Wydawniczego „Rzeczpospolita” (jednoosobowa spółka Skarbu Państwa, następca prawny Państwowego Przedsiębiorstwa Wydawniczego „Rzeczpospolita”).

4 poprawki Senat wprowadził do ustawy o zmianie ustawy o elektronicznym fakturowaniu w zamówieniach publicznych, koncesjach na roboty budowlane lub usługi oraz partnerstwie publiczno-prywatnym (projekt rządowy) zakłada zmniejszenie zatorów płatniczych, a także liczby błędnych i fałszywych faktur w obiegu. Nowela wdraża do polskiego porządku prawnego przepisy dyrektywy unijnej. Celem nowelizacji jest rozwijanie tzw. gospodarki cyfrowej, ograniczenie używania „papieru”, a także oszczędność czasu i pieniędzy dla przedsiębiorców i instytucji publicznych. Nowe rozwiązania, które mają umożliwić elektroniczne fakturowanie w zamówieniach publicznych, przewidują, że dla przedsiębiorców i jednostek publicznych zostanie uruchomiona specjalna platforma do obiegu faktur ustrukturyzowanych, z której będzie można bezpłatnie korzystać przez stronę internetową.

Ustawa o ustanowieniu Święta Narodowego z okazji Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej (projekt poselski) została przyjęta przez Senat z 3 poprawkami. Ustawa przewiduje, że 12 listopada 2018 r. będzie świętem narodowym i dniem wolnym od pracy. Pozwoli to Polakom na godne uczczenie setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości poprzez wydłużenie czasu na uroczystości do 3 dni – od 10 do 12 listopada. Tego dnia będą pracować jednak publiczne szpitale, ambulatoria i apteki. Wprowadzone przez senatorów poprawki m.in.: wprowadzającą zasady dotyczące ograniczenia handlu tego dnia, a także skreślają preambułę ustawy.

Bez poprawek przyjęto następujące ustawy:

Ustawa o zmianie ustawy o urzędzie Ministra Obrony Narodowej oraz ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej(projekt rządowy) dostosowuje system dowodzenia Sił Zbrojnych RP do struktur dowodzenia w NATO. Zwiększa m.in. rolę szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, któremu mają podlegać dowódcy generalny i operacyjny rodzajów sił zbrojnych oraz szef Inspektoratu Wsparcia. Dowódca Wojsk Obrony Terytorialnej nadal ma podlegać ministrowi obrony do czasu osiągnięcia przez WOT pełnej gotowości działania. Wtedy to szef MON ma zdecydować o przekazaniu tej formacji pod dowództwo szefowi Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.

Ustawa zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym oraz niektórych innych ustaw(projekt komisyjny) utrzymuje w mocy decyzję o wydaniu zgody na wykonywanie ratownictwa górskiego i wodnego, jeśli podmioty, które te zgody posiadają, uzyskają do 31 grudnia 2018 r. wpis do rejestru jednostek współpracujących z systemem Państwowe Ratownictwo Medyczne.

Ustawa o pracowniczych planach kapitałowych(projekt rządowy) przewiduje powołanie do życia powszechnego dobrowolnego systemu oszczędzania, współtworzonego przez pracowników, pracodawców i państwo z przeznaczeniem na zaspokojenie potrzeb finansowych po 60. roku życia. Program przeznaczono dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Wpłata podstawowa, finansowana przez uczestnika pracowniczego planu kapitałowego (PPK), może wynosić od 2 do 4% wynagrodzenia, pracodawca dopłacałby od 1,5 do 4% wynagrodzenia. Maksymalna wpłata na PPK w wypadku 1 pracownika wyniosłaby 8%. Obowiązywałaby też coroczna dopłata z budżetu w wysokości 240 zł, a ponadto państwo dawałoby dodatkową „opłatę powitalną” w wysokości 200 zł. Program PPK będzie prowadzony przez Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych, zakłady ubezpieczeń i powszechne towarzystwa emerytalne. Gdy pracownik osiągnie 60. rok życia, będzie mógł wypłacić zgromadzone środki jednorazowo, ale wtedy w wysokości 75% z obciążeniem podatkowym. Jeżeli zaś będzie je wypłacał w miesięcznych ratach przez 10 lat, nie będzie to opodatkowane.

Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) wprowadza usługę polegającą na wypełnianiu zeznania podatkowego przez Krajową Administrację Skarbową (KAS), dzięki czemu podatnik nie będzie musiał go składać. Z zeznaniem wypełnionym przez KAS podatnik będzie mógł się zapoznać na portalu podatkowym od 15 lutego roku następującego po roku podatkowym do 30 kwietnia. Zeznanie będzie można zweryfikować i zaakceptować bez zmian, co będzie równoznaczne ze złożeniem przez podatnika rozliczenia rocznego PIT; zmodyfikować lub uzupełnić o dane, których nie posiada KAS, zaakceptować je, co będzie równoznaczne ze złożeniem rozliczenia rocznego PIT; odrzucić i rozliczyć się samodzielnie.

Ustawa o produktach kosmetycznych(projekt rządowy) ma poprawić nadzór nad produktami kosmetycznymi i zwiększyć bezpieczeństwo stosowania kosmetyków. Tworzy system informowania o działaniach niepożądanych. Dostosowuje polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej, określa obowiązki producentów i dystrybutorów kosmetyków oraz kompetencje organów związanych z egzekwowaniem wymagań co do prawidłowości składowania, oznakowania i dokumentacji potwierdzającej bezpieczeństwo produktu. Przedsiębiorcy będą umieszczać informacje i tzw. receptury ramowe kosmetyków, których znajomość jest konieczna w razie potrzeby podjęcia leczenia, w unijnej bazie notyfikacji produktów kosmetycznych. Przepisy europejskie nakładają też obowiązek informowania o tzw. ciężkim niepożądanym działaniu produktów kosmetycznych.

Ustawa o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi(projekt rządowy) ma wzmocnić pozycję rolnika w relacjach handlowych pomiędzy dostawcą a nabywcą bez względu na łączną wartość obrotów między nimi, a także ograniczyć nieuczciwe praktyki w tych relacjach. Znosi progi dotyczące obrotów, więc każdy, a nie – jak dotychczas – tylko zainteresowany przedsiębiorca, będzie mógł anonimowo zgłosić Urzędowi Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) stosowanie nieuczciwych praktyk. Obecnie rolnicy, jako dostawcy produktów rolno-spożywczych, nie mogą zgłaszać zawiadomień o stosowaniu nieuczciwych praktyk handlowych ze względu na niespełnianie kryteriów: progu wartości obrotów między dostawcą a nabywcą – 50 tys. zł i obrotu – 100 mln zł ze strony nabywcy lub dostawcy, który stosował praktykę wykorzystującą przewagę kontraktową.

Ustawa o zmianie ustawy o produktach pochodzenia zwierzęcego oraz ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia (projekt rządowy) znosi obowiązek przygotowania i zatwierdzenia przez powiatowego lekarza weterynarii projektu technologicznego nowego zakładu produkcyjnego, co ma ułatwić wytwarzanie żywności na małą skalę i jej sprzedaż. Podmioty chcące uruchomić taką działalność nadal będą musiały składać pisemne wnioski o wpis do rejestru zakładów w terminie co najmniej 30 dni przed dniem jej rozpoczęcia. Osoby zamierzające produkować żywność na niewielką skalę w pomieszczeniach używanych głównie jako prywatne domy mieszkalne, ale w których regularnie przygotowuje się żywność na sprzedaż, zostaną zwolnione z obowiązku zatwierdzania takiej działalności przez właściwy organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej, a jedynie będą musiały złożyć wniosek o wpis do rejestru zakładów.

Ustawa o zmianie ustawy o komercjalizacji państwowego przedsiębiorstwa użyteczności publicznej „Poczta Polska” (projekt rządowy) umożliwi „Poczcie Polskiej” sprzedaż z bonifikatą lokali mieszkalnych, które znajdują się należących do niej budynkach niemieszkalnych.

Ustawa o zmianie ustawy o kierujących pojazdami(projekt poselski) umożliwi poruszanie się trójkołowym motocyklem kierowcom, którzy co najmniej od 3 lat mają prawo jazdy kat. B, szczególnie tym, które ze względu na niepełnosprawność nie mogą odbyć egzaminu na prawo jazdy kategorii A. Nowe przepisy powinny zwiększyć liczbę użytkowników motocykli trójkołowych, w szczególności osób niepełnosprawnych, które nie mogą zdać egzaminu na prawo jazdy kat. A, a także ograniczyć korki i emisję spalin.

Ustawa o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci Duchownych Niezłomnych(projekt poselski) ustanawia 19 października – dzień porwania i męczeńskiej śmierci bł. ks. Jerzego Popiełuszki – Narodowym Dniem Pamięci Duchownych Niezłomnych. Według projektodawców ustawy stanowienie tego święta „jest wyrazem hołdu” dla duchownych, którzy swoją postawą nie tylko „dawali wyraz wierze w Jezusa Chrystusa, ale też męstwu i niezłomnej postawie patriotycznej”.

Ustawa o ratyfikacji Konwencji Rady Europy o koprodukcji filmowej (poprawionej), sporządzonej w Rotterdamie dnia 30 stycznia 2017 r.(projekt rządowy) dotyczy wyrażenia zgody na ratyfikację konwencji, której zmiana okazała się konieczna ze względu na dynamiczny rozwój nowoczesnych technologii, pogłębiające się różnice w systemach finansowania produkcji w krajach europejskich oraz ekonomiczne i finansowe zmiany, jakie zaszły w ciągu ostatnich 25 lat w sektorze audiowizualnym.

Ustawa zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) przewiduje zwiększenie o 50 mln zł wysokości środków przewidzianych na bezpłatne leki dla seniorów, którzy ukończyli 75. rok życia.

Ustawa o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych(projekt rządowy) zakłada utworzenie nowego funduszu mającego przynieść dodatkowe 2 mld zł rocznie na przezwyciężenie barier utrudniających osobom z niepełnosprawnościami pełnienie ról społecznych. Głównym źródłem przychodów funduszu ma być obowiązkowa składka stanowiąca 0,15% podstawy wymiaru składki na Fundusz Pracy, a także podatek w wysokości 4% od nadwyżki dochodów powyżej 1 mln zł za rok podatkowy. Pieniądze z funduszu zostaną przeznaczone na m.in. wsparcie społeczne i zawodowe osób niepełnosprawnych, zadania związane z promowaniem i wzmacnianiem systemu wsparcia dla niepełnosprawnych oraz zadania z zakresu innowacyjnych rozwiązań dotyczących rehabilitacji społecznej i zawodowej.

Ustawa o Funduszu Dróg Samorządowych (projekt rządowy) realizuje jedną z obietnic tzw. piątki premiera Mateusza Morawieckiego. Utworzenie FDS, którego budżet w latach 2019–28 ma wynieść 36 mld zł, pozwoli dofinansować remonty, budowy i modernizację dróg lokalnych, a także budowę mostów w ciągach dróg samorządowych. Zgodnie z ustawą wartość dofinansowania pojedynczego projektu ma wynieść maksymalnie 30 mln zł. Inwestycje w trasy lokalne będą mogły otrzymać od państwa wsparcie w wysokości do 80% ich kosztów inwestycji. Najwyższe dofinansowanie będą otrzymywały te jednostki samorządu, które dysponują najniższymi środkami własnymi.

Ustawa o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (projekt rządowy) umożliwi rolnikom ubezpieczenie upraw rolnych również od ryzyka suszy, przy zachowaniu 65% dopłaty do składki z budżetu państwa. Producenci rolni, którzy będą chcieli się ubezpieczyć od tego ryzyka, sami będą mogli wybrać poziom zmniejszenia odszkodowania o: 20, 25 albo 30% sumy ubezpieczenia w zamian za niższą składkę.

Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) m.in. wdraża do polskiego prawa podatkowego przepisy unijnych dyrektyw. Przewiduje wprowadzenie opodatkowania dochodów z niezrealizowanych zysków (tzw. exit tax), a także opodatkowanie preferencyjną stawką w wysokości 5% dochodów wynikających z prawa własności intelektualnej. Nowela określa ponadto zasady opodatkowania dochodów osiąganych z obrotu walutami wirtualnymi.

Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) ma realizować politykę tzw. 3P w prawie podatkowym (przejrzystość, prostota, przyjazność systemu podatkowego). Przewiduje m.in. wprowadzenie nowej obniżonej stawki podatku CIT w wysokości 9% dla podatników, których przychody nie przekroczą w danym roku podatkowym 1,2 mln euro, a także zmiany dotyczące kosztów w wypadku nabycia i eksploatacji samochodów osobowych przez firmy (np. podwyższenie do 150 tys. zł kwoty limitu wartości samochodu osobowego, do którego możliwe jest pełne odliczenie odpisów amortyzacyjnych oraz podwyższenie do 150 tys. zł kwoty odnoszącej się do wartości auta przyjętej do celów obliczenia składki z tytułu ubezpieczenia samochodu osobowego, jaka może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów).

Senatorowie zajęli się także zmianami w składzie komisji senackich.

Źródło: Senat RP